top of page
Naar mensen met een verstandelijke beperking

Burgertop

L750

Leiden
20-10 okt. 2016

Door Lotte Burger

Op 19 december is het precies 750 jaar geleden dat aan de stad Leiden de eerste stadsrechten werden verleend. Een reden voor een feestje en een geschikt moment om eens beter naar de stad te kijken. Wat kan er beter in Leiden? Waar zou meer aandacht voor moeten zijn? Daar mag de burger over beslissen op 14 januari 2017 tijdens de Burgertop L750.

​

Het evenement is een idee van Stadslab Leiden. In samenwerking met Universiteit Leiden is alvast een speciale voorbeschouwing gemaakt van het evenement. Onze projectgroep heeft ervoor gekozen om zich te richten op Leidenaren met een verstandelijke beperking. Het is een groep mensen die moeilijker te bereiken is, maar ondertussen zeer actief is in de stad. Met dit project willen de studenten laten zien dat ook mensen met een verstandelijke beperking behoefte hebben aan bepaalde voorzieningen in de stad.

​

In de samengestelde productie die is gemaakt voor dit project, is onder andere gesproken met organisaties die bepaalde voorzieningen creëren voor mensen met een verstandelijke handicap. Deze informatie is verwerkt in een artikel. Daarbij is een korte video gemaakt waarin een impressie wordt gegeven van een bijzondere 'leerwerkplek'. En tot slot maakt de lezer kennis met Fop, een man met een verstandelijke beperking en wijze woorden.

​

Veel leesplezier!

Samengestelde Productie

'Cliënten moeten gestimuleerd worden'

21-10 okt. 2016
Leiden

Door Ariana Manduzai

Femke Halsema voert sinds 13 oktober de campagne ‘Nederland Onbeperkt’, met als doel om mensen met een beperking ‘onbeperkt’ mee te laten doen in de samenleving. Tegelijkertijd probeert Stadslab met de organisatie van de Burgertop mensen die zich niet gehoord voelen door de politiek meer te betrekken bij de stad. Mensen met een verstandelijke beperking is zo’n groep dat niet vaak gehoord wordt. Zo zegt ook Monique Bruning, werkzaam bij stichting Gemiva. Volgens haar worden mensen met een verstandelijke beperking niet echt betrokken bij de (lokale) politiek, terwijl dat voor een enkeling ‘zeker de moeite waard zou zijn’.

 

Stichting Gemiva ondersteunt dagelijks mensen met een handicap. Daarbij besteedt de stichting tijdens de verkiezingsperiode veel aandacht aan de politiek. Zo werd bij de laatste landelijke verkiezingen een uitgebreide reader uitgedeeld waarin de politiek en de partijen in ‘Jip en Janneke taal’ werden beschreven. “Wat je vaak ziet is dat cliënten niet veel interesse hebben in de politiek. En dus stemmen ze vaak op de Partij van de Dieren, want dieren vinden ze altijd wel lief”, aldus Bruning. Daaraan voegt ze wel toe dat er toch ook een aantal cliënten zijn die wel fanatiek stemmen en heel wat ideeën hebben over de stad.

 

In Leiden zijn er naast Gemiva nog andere instanties die op allerlei manieren zorg dragen voor mensen met een verstandelijke beperking. Zo is er VTV Leiden, een organisatie die zich bezighoudt met vrijetijdsbesteding. Daar werd eens een thema-avond gehouden over de politiek. Er kwamen verschillende sprekers van diverse partijen langs om te praten over de politiek en daarbij werd de cliënten om hun mening gevraagd over de stad Leiden. Het is volgens VTV Leiden wel degelijk mogelijk om cliënten bij zo’n avond meer te betrekken, maar die stimulatie moet er wel zijn.

 

Meedoen in de maatschappij

Stichting De Haardstee begeleidt mensen met een verstandelijke of psychiatrische beperking door middel van dagbesteding. Een van de plekken waar dat gebeurt, is kinderboerderij Merenwijk. Op het terrein van kinderboerderij Merenwijk staat theehuis ‘De Trotse Pauw’. Het is hier een gezellige beestenboel waar tegelijkertijd had gewerkt wordt. Bezoekers van de boerderij kunnen in het knusse theehuis genieten van thee, koffie en allerlei zelfgemaakte lekkernijen. De gasten worden hier bediend door mensen met een verstandelijke beperking, een groep die deze werkplek hard nodig heeft.

 

De werknemers richten zich vooral op de taken in het cafetaria en daarnaast onderhouden ze een moestuin die achter het huisje ligt. Ook helpen de werknemers soms mee met het verzorgen van de dieren op de kinderboerderij. “Hier leren de cliënten de basisvaardigheden om te kunnen functioneren op een reguliere werkplek”, aldus teamcoach Anneloes Kerkvliet. Ze leren sociale vaardigheden en daarbij maken ze kleine gebruiksvoorwerpen die vervolgens worden verkocht. “Op die manier proberen wij onze werknemers voor te bereiden op een baan in de toekomst. Want uiteindelijk hopen we dat onze cliënten vanuit hier kunnen doorgroeien naar een ‘normale baan’.”

 

Hoewel het een plek is voor dagbesteding, noemt de organisatie het tegelijkertijd een leerwerkplek. De werkwijze van stichting De Haardstee sluit hiermee aan bij de participatiewet die in 2015 van kracht werd. De overheid probeert hiermee mensen met een beperking te stimuleren om mee te draaien in de maatschappij. En dat is ook het doel dat stichting de Haardstee voor ogen heeft. 

 

De cliënten worden tijdens hun werk geholpen door verschillende begeleiders, waaronder Sophie Klück (29). Zij ziet de werknemers niet als cliënten, maar als serieuze collega’s. ,,Het is ook gewoon een serieuze baan, hoewel mensen dat misschien niet altijd zo zien. Ik vind daarom dat mijn collega’s ook gewoon betaald zouden moeten worden vanuit de gemeente. Dat zou goed bijdragen aan hun zelfbeeld.”

 

Naast het uitbetalen van mensen met een verstandelijke beperking, zijn teamcoach Anneloes Kerkvliet en cliënt Joey Kolthek allebei van mening dat de gemeente Leiden meer zou kunnen doen om leerwerkplekken te realiseren. Juist om die cliënten met een hoger denkniveau via hun werk meer te betrekken bij de maatschappij. Kerkvliet: ,,Hoe leuk is het als een werknemer hier een kaarsenstandaard maakt en dat zijn of haar werk ook daadwerkelijk wordt gekocht door een klant. Net zoals dat in een normale winkel ook gebeurt. Maar dan moeten er meer van dit soort initiatieven worden gestart, waarbij de gemeente ook haar financiële steentje kan bijdragen.” De boodschap van De Trotse Pauw is duidelijk: de cliënten kunnen meer dan mensen denken en daar zouden beleidsmakers handig gebruik van kunnen maken.

 

Gehoord worden

Marjolein Pijnacker is wijkregisseur in Leiden Noord. Volgens haar worden mensen met een verstandelijke beperking erg betrokken in haar wijk. Zo verrichten mensen met een beperking veel hand- en spandiensten op wijkniveau. Maar ze geeft ook aan dat ze geen ervaring heeft met cliënten die politiek actief zijn. Ze weet ook niet of deze groep mensen dat ook wel wil.

 

Monique Bruning zegt dat Gemiva het juist wél belangrijk vindt dat cliënten gehoord worden. Sowieso zou een van de cliënten met zowel een verstandelijke als lichamelijke beperking wel zijn stem willen laten gelden. Bijvoorbeeld over dat er in de wegen veel gaten zitten en dat er op sommige plekken veel stoeptegels loszitten. Deze cliënt geeft aan dat dit voor mensen met een blinde geleidehond of voor mensen die in een rolstoel zitten, niet ideaal is.

 

Naast dat het voor Bruning belangrijk is dat de cliënten gehoord worden, geeft ze aan dat ze graag had gezien dat medeburgers bewuster omgaan met mensen met een beperking. Zo is de woonlocatie van Gemiva dicht bij een druk kruispunt. “En dan zie je toch dat automobilisten nietsontziend over het zebrapad scheuren”, aldus Bruning. Maar het is volgens haar niet alleen belangrijk om op die manier meer rekening te houden met cliënten. Mensen moeten ook beseffen dat mensen met een verstandelijke beperking niet alleen maar beperkt zijn. Ze kunnen ook écht iets en hebben zinnige ideeën over de stad. Als er maar naar gevraagd wordt.

Door Lotte Burger

Leiden
21-10 okt. 2016

Stichting De Haardstee creëert ongeveer vijftig 'leerwerkplekken' in Leiden voor mensen met een verstandelijke beperking. Hier leren cliënten alle basisvaardigheden van het werken, zoals op tijd komen, het inroosteren van taken en sociale vaardigheden. Het doel van deze leerwerkplekken is om de werknemers uiteindelijk door te laten stromen naar de reguliere arbeidsmarkt. 

​

Een van leerwerkplekken van stichting De Haardstee is theehuis de Trotse Pauw. Deze werkplaats ligt op het terrein van kinderboerderij Merenwijk, waar de cliënten zich zowel richten op het theehuis als op de moestuin die achter het huisje ligt. De werknemers voelen zich op hun gemak op de werkplaats en hebben écht het gevoel dat ze iets nuttigs leren.

 

Een van de werknemers is Joey Kolthek (23). Hij werkt sinds een jaar bij theehuis de Trotse Pauw en hoopt ooit in een schoenenwinkel te werken. Begeleidster Sophie Klück (29) helpt hem deze droom te verwezenlijken.

De ideeën van Fop 

21-10 okt. 2016
Leiden

Door Anne Wielenga

Mijn vaders moeder had een broer: Fop. Fop was een man met een gebruiksaanwijzing. Hij had een verstandelijke beperking en het niveau van een kind van zes jaar oud. Als kind vond ik hem altijd een beetje griezelig. Hij kon wel praten, maar zijn woordenschat was beperkt en zijn stem was luid en krakerig. Hij kon de hele dag door dezelfde zin opzeggen: ‘Bert is een ouwe dibbes’, zei hij dan tegen mijn opa. Ook ging hij wel eens de stad in. Hij genoot ervan om naar mensen te kijken en een praatje met hen te maken – hoe moeilijk dit ook was. Zo waren we hem een keer kwijt: was hij de hele middag schoenen wezen passen, zonder geld op zak. Hij vond dat doodnormaal, wij maakten ons zorgen.

 

Ondanks zijn handicap vond ik Fop altijd wel fascinerend. Fop had zijn beperkingen, maar hij had wel degelijk ideeën over wat hij wel en niet wilde en over wat goed en slecht was. Hij kon deze ideeën alleen niet zo goed uiten als de man die hij elke dag vriendelijk begroette op straat. Hij vond het lastig zich aan te passen en hield in groot gezelschap dan ook liever zijn mond. Tijdens het eendjes voeren op een zonnige woensdagmiddag of tijdens een potje kaart kwamen de gesprekken op gang. Een plek om met anderen te schaken, dat leek hem wel wat.

 

Maar zijn rijke fantasieën werden slechts gedeeld met familie. Geen ambtenaar die op de hoogte was van zijn plannen en die ook maar de moeite nam om met Fop in gesprek te gaan. Hij was immers verstandelijk gehandicapt. Fop kon zo niet meebeslissen over dingen die in zijn gemeente speelden. De plek waar hij zelf jarenlang woonde. En dat terwijl hij een andere - misschien zelfs wel een betere - kijk op dingen in het leven had. Dingen die voor hem en andere mensen met een verstandelijke beperking juist  zo belangrijk zijn. Fop is inmiddels overleden, maar ik heb van hem geleerd dat je mensen nooit moet onderschatten.

De Leerwerkplek

De Makers

Lotte Burger
Lotte Burger
Anne Wielenga
Ariana Manduzai
bottom of page